KHẢO SÁT LƯƠNG: TẠI SAO VÀ LÀM THẾ NÀO ĐỂ HIỆU QUẢ?

1. Khảo sát lương là gì?

Khảo sát lương là quá trình thu thập và phân tích dữ liệu về mức lương cho các vị trí công việc cụ thể trong một ngành hoặc khu vực địa lý nhất định. Dữ liệu này được sử dụng để so sánh mức lương hiện tại với mức lương trung bình trên thị trường, giúp doanh nghiệp xác định mức lương cạnh tranh cho nhân viên của mình.

Khảo sát lương không chỉ đơn thuần là thu thập dữ liệu về mức lương mà còn là công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp đạt được nhiều mục tiêu quan trọng trong quản lý nhân sự và phát triển kinh doanh. 

Khảo sát lương giúp doanh nghiệp xác định được mức lương cạnh tranh, từ đó đưa ra được mức lương phù hợp để thu hút và giữ chân nhân tài. Mức lương cạnh tranh không chỉ giúp doanh nghiệp thu hút ứng viên tiềm năng mà còn góp phần giữ chân nhân viên giỏi, giảm thiểu tỷ lệ lưu chuyển nhân sự, tiết kiệm chi phí tuyển dụng và đào tạo. 

Dựa vào số liệu khảo sát lương, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chi phí. Khảo sát lương giúp doanh nghiệp đánh giá tính hiệu quả của chính sách trả lương hiện tại, so sánh mức lương nội bộ với mức lương trung bình thị trường để xác định điểm mạnh, điểm yếu và đưa ra điều chỉnh phù hợp. Việc điều chỉnh chính sách trả lương dựa trên dữ liệu khảo sát sẽ giúp doanh nghiệp sử dụng ngân sách hiệu quả hơn, mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và nhân viên.

>>> Xem thêm: CÁC PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH MỨC LƯƠNG CÔNG BẰNG VÀ HỢP LÝ

2. Xu hướng sử dụng khảo sát lương tại Việt Nam

Thị trường lao động Việt Nam ngày càng năng động, cạnh tranh với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước. Nhu cầu về nhân lực chất lượng cao ngày càng lớn, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chính sách trả lương cạnh tranh để thu hút và giữ chân nhân tài.

Doanh nghiệp Việt Nam ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của quản trị nhân sự hiệu quả, trong đó khảo sát lương đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chính sách trả lương hợp lý.

Một số xu hướng nổi bật có thể kể đến như:

Khảo sát chuyên sâu

Thay vì khảo sát chung chung theo ngành nghề, doanh nghiệp chú trọng vào phân tích mức lương chi tiết cho từng vị trí công việc cụ thể. Nhờ vậy, dữ liệu thu thập được chính xác, sát với thực tế thị trường và phản ánh đúng giá trị của từng vị trí.

Ví dụ: Thay vì chỉ khảo sát mức lương cho vị trí “Kỹ sư phần mềm”, doanh nghiệp sẽ phân chia thành các vị trí chi tiết hơn như “Kỹ sư phần mềm Back-end”, “Kỹ sư phần mềm Front-end”, “Kỹ sư DevOps”,... để có dữ liệu chi tiết cho từng chuyên môn.

Khảo sát theo khu vực địa lý

Mức lương có thể thay đổi đáng kể tùy theo khu vực địa lý do chi phí sinh hoạt, điều kiện kinh tế và thị trường lao động khác nhau. Doanh nghiệp cần thực hiện khảo sát lương theo từng khu vực để đảm bảo tính cạnh tranh cho chính sách trả lương của mình.

Ví dụ: Mức lương cho cùng vị trí “Nhân viên bán hàng” có thể chênh lệch 20-30% giữa TP. Hồ Chí Minh và Cần Thơ do chi phí sinh hoạt và nhu cầu tuyển dụng khác nhau.

Khảo sát theo nhóm nhân khẩu học

Doanh nghiệp có thể khảo sát lương theo các nhóm nhân khẩu học như độ tuổi, giới tính, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc,... để có được bức tranh toàn diện về mức lương trên thị trường và đưa ra chính sách trả lương phù hợp cho từng nhóm nhân viên.

Ví dụ: Doanh nghiệp có thể phân tích mức lương cho vị trí “Chuyên viên Marketing” theo nhóm tuổi (22-25, 26-30, 31-35,...), giới tính (nam, nữ), trình độ học vấn (đại học, thạc sĩ) và kinh nghiệm làm việc (1-3 năm, 4-6 năm,...) để xây dựng chính sách trả lương phù hợp cho từng nhóm nhân viên.

Khảo sát mức lương mong muốn của nhân viên

Doanh nghiệp khảo sát mức lương mong muốn của nhân viên để thấu hiểu kỳ vọng của họ về mức lương và từ đó điều chỉnh chính sách trả lương phù hợp, thu hút và giữ chân nhân tài.

Doanh nghiệp có thể khảo sát trực tiếp nhân viên qua phỏng vấn, phiếu khảo sát hoặc khảo sát trực tuyến. Việc đảm bảo tính bí mật và minh bạch trong quá trình khảo sát sẽ giúp doanh nghiệp thu thập được thông tin chính xác và đáng tin cậy.

Xu hướng khảo sát lương tại Việt Nam

3. Quy trình thực hiện khảo sát lương

3.1 Thu thập thông tin

Bắt đầu bằng việc xác định các vị trí dự kiến tuyển dụng trong tương lai dựa trên kế hoạch phát triển của doanh nghiệp. Việc khảo sát lương cho các vị trí này sẽ giúp doanh nghiệp chủ động chuẩn bị ngân sách và chính sách trả lương cạnh tranh để thu hút nhân tài phù hợp khi cần thiết.

Tiếp theo, cần thu thập thông tin chi tiết về mô tả công việc, yêu cầu về kỹ năng, kinh nghiệm và trình độ học vấn cho từng vị trí. Việc này giúp đảm bảo rằng khảo sát lương bao hàm đầy đủ tất cả các vị trí trong doanh nghiệp, từ đó cung cấp bức tranh toàn diện về mức lương và cấu trúc lương cho toàn bộ nhân viên.

3.2 Thu thập dữ liệu tiền lương

Doanh nghiệp cần thu thập dữ liệu tiền lương trực tiếp từ nhân viên trong doanh nghiệp. Việc này có thể được thực hiện thông qua các cuộc phỏng vấn, khảo sát hoặc truy cập vào hệ thống quản lý nhân sự của doanh nghiệp. Lưu ý rằng cần đảm bảo tính bảo mật thông tin cá nhân của nhân viên trong quá trình thu thập dữ liệu.

Ngoài dữ liệu thu thập được từ nhân viên, doanh nghiệp cũng nên tham khảo dữ liệu tiền lương từ các nguồn bên ngoài uy tín như:

• Báo cáo khảo sát lương của các công ty uy tín trong ngành.

• Website Glassdoor, Salary.com,... cung cấp thông tin về mức lương cho các vị trí tương tự trên thị trường.

Việc so sánh dữ liệu thu thập được với dữ liệu từ các nguồn bên ngoài sẽ giúp doanh nghiệp có được cái nhìn toàn diện về mức lương thị trường cho các vị trí công việc được khảo sát.

Để tổng hợp, so sánh và phân tích hiệu quả dữ liệu tiền lương thu thập được, doanh nghiệp nên sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu chuyên dụng. Các công cụ này giúp tự động hóa quá trình phân tích, tiết kiệm thời gian và công sức cho doanh nghiệp, đồng thời cung cấp các báo cáo và biểu đồ trực quan để dễ dàng hình dung và hiểu rõ xu hướng dữ liệu.

3.3 Phân tích dữ liệu và xác định mức lương phù hợp

Dữ liệu thu thập được cần được phân tích theo các yếu tố chính như vị trí công việc, kinh nghiệm, trình độ học vấn, kỹ năng và khu vực địa lý. Việc phân tích theo các yếu tố này giúp doanh nghiệp hiểu rõ được mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến mức lương của nhân viên.

Dựa trên dữ liệu thị trường và giá trị của vị trí trong doanh nghiệp, doanh nghiệp cần xác định mức lương cơ bản cho từng vị trí công việc. Mức lương cơ bản cần đảm bảo tính cạnh tranh so với mức lương thị trường chung cho các vị trí tương tự, đồng thời phù hợp với giá trị mà vị trí đó mang lại cho doanh nghiệp.

Ngoài mức lương cơ bản, doanh nghiệp cũng cần xác định các khoản phụ cấp lương phù hợp cho nhân viên. Các khoản phụ cấp phổ biến bao gồm: phụ cấp thâm niên, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp thưởng hiệu quả,...Mức độ và điều kiện hưởng các khoản phụ cấp cần được quy định rõ ràng trong chính sách trả lương của doanh nghiệp.

3.4 Tạo bảng khảo sát 

Bảng khảo sát cần được thiết kế với các câu hỏi rõ ràng, súc tích và dễ hiểu, đảm bảo người tham gia có thể dễ dàng trả lời và cung cấp thông tin chính xác.

Cần bao gồm các câu hỏi về thông tin vị trí công việc, mức lương hiện tại, mức lương mong muốn, cũng như các yếu tố khác có liên quan đến mức lương như kinh nghiệm, trình độ học vấn, kỹ năng,...

Bảng khảo sát cần được phân phối đến đối tượng mục tiêu một cách hiệu quả để thu thập được nhiều dữ liệu nhất có thể. Đối tượng mục tiêu bao gồm nhân viên trong doanh nghiệp và ứng viên tiềm năng cho các vị trí công việc được khảo sát. Nên kèm theo lời kêu gọi hành động rõ ràng và hấp dẫn để khuyến khích người tham gia điền đầy đủ thông tin trong bảng khảo sát.

3.5 Phân tích kết quả khảo sát và điều chỉnh

Dữ liệu khảo sát thu thập được cần được phân tích để đánh giá mức độ hài lòng của nhân viên với chính sách trả lương hiện tại. Việc phân tích này giúp doanh nghiệp hiểu rõ những điểm mạnh và điểm yếu của chính sách trả lương, từ đó có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp để nâng cao mức độ hài lòng của nhân viên.

Doanh nghiệp cần so sánh mức lương khảo sát được với mức lương cơ bản và các khoản phụ cấp đã xác định trước đó. Việc so sánh này giúp doanh nghiệp đánh giá tính hợp lý của mức lương đã xác định và có thể điều chỉnh nếu cần thiết để đảm bảo tính cạnh tranh trên thị trường và phù hợp với mong muốn của nhân viên.

Dựa trên kết quả phân tích dữ liệu khảo sát và so sánh mức lương, doanh nghiệp cần điều chỉnh chính sách trả lương một cách phù hợp. Doanh nghiệp cần cân nhắc các yếu tố như: khả năng tài chính của doanh nghiệp, tình hình thị trường lao động, nhu cầu và mong muốn của nhân viên,... khi điều chỉnh chính sách trả lương.

>>>Tìm hiểu thêm về cách điều chỉnh chính sách trả lương hiệu quả: CHIẾN LƯỢC TĂNG LƯƠNG: KHI NÀO VÀ NHƯ THẾ NÀO LÀ HỢP LÝ?

Quy trình thực hiện khảo sát lương

4. Lợi ích của việc thực hiện khảo sát lương

4.1 Thu hút và giữ chân nhân tài

Khảo sát lương giúp xác định mức lương thị trường cho các vị trí công việc, từ đó đảm bảo doanh nghiệp có thể đưa ra mức lương cạnh tranh để thu hút nhân tài. Khi được trả lương xứng đáng, nhân viên sẽ cảm thấy hài lòng và có động lực cống hiến lâu dài cho doanh nghiệp.

Khảo sát thường xuyên giúp doanh nghiệp theo dõi xu hướng lương thị trường và điều chỉnh chính sách trả lương cho phù hợp để thu hút và giữ chân nhân tài.

4.2 Chính sách khen thưởng hiệu quả

Dữ liệu khảo sát cung cấp cơ sở để xác định mức tăng lương phù hợp cho nhân viên dựa trên thành tích và đóng góp của họ. Khi mở rộng vị trí hoặc thăng tiến nhân viên, doanh nghiệp có thể dựa vào dữ liệu khảo sát để thiết lập mức lương phù hợp, đảm bảo tính công bằng và cạnh tranh.

Dữ liệu khảo sát cung cấp thông tin thực tế về mức lương thị trường, giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định khen thưởng và khen thưởng một cách khách quan và hiệu quả.

4.3 Giải quyết bất bình đẳng về lương

So sánh mức lương nội bộ với dữ liệu khảo sát giúp doanh nghiệp xác định sự chênh lệch về lương giữa các nhóm nhân viên như nam/nữ, dân tộc thiểu số/không thuộc dân tộc thiểu số,...

Doanh nghiệp có thể sử dụng kết quả khảo sát để điều chỉnh chính sách trả lương, đảm bảo sự công bằng và bình đẳng cho tất cả nhân viên. Việc giải quyết bất bình đẳng về lương giúp tạo môi trường làm việc công bằng và thu hút nhân viên từ mọi nhóm.

4.4 Văn hóa trả lương theo hiệu suất

Dữ liệu khảo sát giúp doanh nghiệp thiết lập mức lương phù hợp với năng lực, kinh nghiệm và thành tích của từng cá nhân. Doanh nghiệp có thể dựa trên dữ liệu khảo sát để thiết lập chương trình khen thưởng phù hợp, khuyến khích nhân viên nỗ lực và nâng cao hiệu quả công việc.

Khi được trả lương dựa trên hiệu quả, nhân viên sẽ có động lực để cống hiến và phát triển bản thân, góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của doanh nghiệp.

4 lợi ích của việc thực hiện khảo sát lương

5. Những lưu ý khi sử dụng kết quả khảo sát lương

Dữ liệu khảo sát chỉ mang tính chất tham khảo

Nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm khi xem kết quả khảo sát lương là mức lương bắt buộc phải áp dụng cho nhân viên. Cần lưu ý rằng dữ liệu khảo sát chỉ cung cấp bức tranh tĩnh tại về mức lương tại thời điểm khảo sát, phản ánh thực tế của các tổ chức tham gia. Doanh nghiệp cần điều chỉnh kết quả khảo sát cho phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp như ngành nghề, quy mô, vị trí địa lý, năng lực tài chính,...

Bỏ qua nội dung giải thích của bài báo cáo

Để sử dụng dữ liệu khảo sát hiệu quả, doanh nghiệp cần đọc kỹ phần giải thích của báo cáo khảo sát. Phần giải thích cung cấp thông tin về đối tượng tham gia khảo sát, thời điểm khảo sát, phương pháp phân tích và trình bày dữ liệu. Những thông tin này giúp doanh nghiệp đánh giá mức độ tin cậy của dữ liệu và lựa chọn biểu đồ phù hợp để thể hiện thông tin một cách chính xác.

Chỉ quan tâm đến lương cơ bản, bỏ qua các phúc lợi khác

Gói lương thưởng hấp dẫn bao gồm cả mức lương cơ bản và các phúc lợi khác như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, hỗ trợ nhà ở, thưởng thành tích,... Khảo sát lương thường cung cấp thông tin chi tiết về các phúc lợi mà các doanh nghiệp khác đang áp dụng. Doanh nghiệp nên tham khảo thông tin này để xây dựng gói phúc lợi phù hợp với nhu cầu và mong muốn của nhân viên, từ đó thu hút và giữ chân nhân tài hiệu quả.

>>> Xem thêm: PHẦN MỀM QUẢN LÝ LƯƠNG THƯỞNG HIỆU QUẢ - HRONLINE

Chỉ sử dụng một khảo sát duy nhất hoặc chọn sai loại khảo sát

Có nhiều nguồn dữ liệu khảo sát lương khác nhau như khảo sát trực tuyến, khảo sát quốc gia/địa phương, dữ liệu từ tổ chức phi lợi nhuận,... Mỗi loại khảo sát có ưu và nhược điểm riêng. Doanh nghiệp nên sử dụng kết hợp nhiều nguồn dữ liệu để có được thông tin toàn diện và chính xác nhất.

Những lưu ý khi sử dụng kết quả khảo sát lương

6. Kết luận

Khảo sát lương là công cụ thiết yếu giúp doanh nghiệp thu thập dữ liệu về mức lương thị trường, từ đó xây dựng chính sách trả lương công bằng, cạnh tranh và thu hút nhân tài. Việc thực hiện khảo sát lương định kỳ giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả của chính sách trả lương hiện tại, điều chỉnh kịp thời khi cần thiết và đảm bảo tính minh bạch trong việc quản lý quỹ lương.

Bằng cách sử dụng khảo sát lương một cách hiệu quả, doanh nghiệp có thể xây dựng môi trường làm việc công bằng, tạo động lực cho nhân viên cống hiến và góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.